Koruyucu Diş Hekimliği Nedir?
Doğru ağız ve diş sağlığı uygulamaları ile ağız sağlığınızı koruyabilir, diş kaybı ve diş çürüğünü engelleyebilirsiniz.
Diş fırçalama
Diş fırçası seçimi, ağız bakımının ilk adımıdır. Eğer manuel bir fırça kullanmak istiyorsanız, yumuşak kıllı fırça seçimi yapmanız daha uygundur. Standart olarak günde 2 defa 2’şer dakika yuvarlak hareketlerle diş ve diş etleri üzerinden geçerek fırçalama yapmak önerilmektedir.
Elektrikli fırçalar, yüksek temizlik etkinliği açısından özellikle yoğun çalışan, ağız bakımı için kısıtlı zaman ayırabilen ve çok seyahat eden kişiler için uygundur.
Diş fırçasını iki ayda bir değiştirilmesi önerilmektedir.
Doğru bir ağız hijyeni için; uyku öncesinde diş fırçalamak şarttır. Uyku öncesinde tüm yeme-içme faaliyetleri bitmiştir ve ağız içinin temiz olması gerekmektedir.
Diş ipi
Dişlerinizi günde iki kez uygun diş fırçası ve diş macunu kullanarak fırçalamak önemlidir, fakat diş fırçası kılları dişler arasındaki boşluklara erişemez. Bu alanlar yiyecek parçaları ve çürümeye neden olan bakteriler içeren yapışkan bir film ile kaplanır. Özellikle proteinler, uçucu kükürt bileşenlerine dönüşüp ağız içerisinde kötü kokulara neden olur. Yalnızca diş ipi veya diğer diş arası temizleyicileri, bu diş yüzeylerinin sağlıklı olmasına yardımcı olabilir. Her öğünden sonra dişlerinizin aralarını diş ipi yardımıyla temizlemelisiniz.
Temel diş ipi kullanma tekniği
Diş ipi kullanımı ağız bakım rutininizin önemli bir parçasıdır ve diş ve diş etlerinizi sağlıklı tutmanın en iyi yollarından biridir. Bununla birlikte, diş ipi kullanımının alışkanlık haline gelmesi için biraz zaman gereklidir.
1. Yaklaşık 50 cm diş ipi kopartın ve çoğunu orta parmaklarınızdan birinin çevresinde sarın. Öte yandan, kalan diş ipini bir parmak etrafında sarın. Bu parmak kullanılmış diş ipini alacaktır.
2. Diş ipini baş parmaklarınızın arasında sıkıca tutun. Diş ipini hafifçe sürtünme hareketi kullanarak dişleriniz arasında yönlendirin. Dişetinize zarar vermemek için, asla diş ipini dişetinizi acıtacak şekilde yerleştirmeyin.
3. Diş ipini dişe karşı “C” şeklinde eğin ve boşluğa doğru hafifçe kaydırın.
4. Diş ipini dişe sıkıca tutturun. Dişin yan kenarını aşağı yukarı hareketlerle yavaşça temizleyin.
5. Bu yöntemi dişlerinizin geri kalanında da tekrarlayın. Dişten dişe doğru hareket ederken, temiz bir diş ipini tek bir parmakla çözün ve kullanılmış diş ipini diğer elinize alın. Son dişinizin arka yüzünü de unutmayın!
Diş arası fırçası
Ağız içerisinde sabit köprü protezleri taşıyan ve ortodontik braketleri olan kişiler ise, ağız içi restorasyonlarının ve braketlerinin alt kısımlarını diş arası fırçaları veya ağız içerisinde kullanılmak için özel üretilmiş basınçlı su püskürten cihazlar ile temizleyebilirler.
Ağız duşu
Dişlerin arasındaki bakteri plaklarının ve besin artıklarının uzaklaştırılması için basınçlı su veren cihazlar üretilmiştir. Bu cihazların, içine ağız gargarası yada doğrudan içme suyu koyabileceğiniz bir haznesi bulunur. Özellikle gece yatmadan önce kullanıldıklarında, gece boyunca üreyebilecek bakterilerin ağızdan atılmasına yardımcı olabilirler.
Dil fırçası
Ağızdaki bakterilerin çoğu dilinizin arka kısmında bulunduğundan, dil fırçası kullanmalısınız.
Doğru ağız hijyeni için diş fırçalamak tek başına yeterli değildir. Diş temizliğinin yanı sıra dil temizliği de yapılmalıdır. Dilin üzerinde, özellikle dilin arka bölgelerinde oluşan bakteriler ağız kokusuna davetiye çıkartır. Oluşan bu bakterilerin, özel dil fırçaları ile temizlenmesi gerekir.
Dil fırçasıyla birlikte Çinko (Zn) içeren macun kullanırsanız, kötü kokuya neden olan uçucu kükürt (H2S) bileşenlerini nötralize ederek ağız kokusunu engelleyebilirsiniz.
Diş macunu
Macun seçiminde diş hekiminizin önerisine kulak vermek doğru bir yaklaşım olacaktır. Ağız yapınıza en uygun macunu ancak hekiminiz size tavsiye edebilir.
Ağız içi hareketli aparey veya protezlerin bakımı
Ağızda hareketli protez ya da ortodontik aparey kullananlar için üretilmiş dezenfektan tabletler vardır. Yarım bardak suya bir tablet atarak protez yada aparey temizliğinizi halledebilirsiniz. Böylece koku yapmasını da engellemiş olursunuz.
Düzenli kontrol ve bakım
Yılda iki kez diş ve diş eti kontrolüne gitmelisiniz. Ağzınızda siz farketmediğiniz halde diş çürükleri veya diş eti problemleri başlamış olabilir. Kontroller sırasında diş taşlarınızı temizletip, dişlerinizin cilalanmasıyla diş ve diş eti hastalıklarının önüne geçebilirsiniz.
Klinik ortamındaki bu uygulamayı takiben düzenli ve iyi bir ağız bakımı ile ağzınızda besin artıkları kalmasını önleyebilir, plak oluşumunu azaltabilir, diş çürükleri ve dişeti hastalıklarının önüne geçebilirsiniz.
Sağlıklı beslenme
Sağlıklı bir diyet, atıştırmalıkları sınırlama ve düzenli diş muayenesi yaptırma, ağız sağlığınızı sağlıklı tutmanıza yardımcı olacaktır.
Ağız kuruluğu
Tükürük salgısının azlığına bağlı olarak oluşmaktadır. Aynı zamanda ağız kokusunun en önemli sebeplerinden biridir. Ayrıca şeker hastalığı gibi bazı rahatsızlıklarda veya kullanılan bazı ilaçların yan etkisiyle de ağızda kuruluk meydana gelebilir.
Su içmek, ağız kokusunu gidermede oldukça yardımcıdır. Doktorunuz başka şekilde önermediği takdirde; günde 2,5 – 3 litre su içmek idealdir ve bu miktarda tüketilen su; tükürük salgısını arttırır. Tükürük salgısının artması da ağız kokusunu önlemeye yardımcı olur. Ayrıca tükürük salgısını arttırmak, hem de oluşan kötü ağız kokusunu yok etmek için şekersiz sakız çiğnemeyi de deneyebilirsiniz.
Beyaz un, beyaz şeker, glukoz/fruktoz şurubu ile tatlandırılmış tüm hazır gıdalar ağız içindeki bakterilerin artmasında önemli rol oynar. Bakteriler bu tür şekerleri kullanarak ağızda hızla çoğalır.
Basit şekerler de diş çürüklerine neden olarak ağız sağlığını bozarlar. Basit şeker tüketimini azaltın, beyaz undan uzak durmaya gayret edin.
Sigara içmek; ağız kuruluğuna ve dolayısıyla ağız kokusuna sebebiyet verir. Diş eti hastalıklarına da zemin hazırlar. Sigarayı hayatınızdan çıkartın.
